Umieranie na raka w ostatnich dniach. W czasie ostatnich kilku dni przed śmiercią pojawia się silne zmęczenie i senność, jednocześnie połączone z zanikiem apetytu. Osoby umierające zdają się w tym czasie całkowicie uspokajać. Spokój wydaje się być aż nienaturalny. Wyróżniające są szkliste oczy i nieobecne spojrzenie oraz
W rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 357, z późn. w załączniku nr 5 dodaje się lp. 32-34 w brzmieniu: 32 brak kodu Opieka nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na raka piersi lub raka jajnika Wymagania formalne W lokalizacji: 1) poradnia genetyczna lub 2) poradnia genetyczno-onkologiczna, lub 3) poradnia onkologiczna. W lokalizacji lub w dostępie: 1) medyczne laboratorium diagnostyczne wpisane do ewidencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z pracownią genetyczną; 2) poradnia endokrynologiczna; 3) poradnia onkologiczna lub 4) poradnia chirurgii onkologicznej, lub 5) poradnia ginekologii onkologicznej, lub 6) poradnia położniczo-ginekologiczna; 7) poradnia onkologii i hematologii dziecięcej - w przypadku udzielania świadczeń osobom poniżej 18 roku życia. Warunki kwalifikacji do świadczenia Do etapu "Poradnictwo i badania genetyczne" kwalifikuje się świadczeniobiorca, u którego na podstawie wywiadu rodzinnego oraz wstępnej oceny ryzyka podejrzewa się występowanie dziedzicznej predyspozycji do zachorowania na raka piersi lub raka jajnika. Do etapu "Nadzór i badania diagnostyczne" kwalifikuje się świadczeniobiorca, u którego na podstawie: 1) szczegółowego wywiadu rodzinnego przeprowadzonego przez lekarza specjalistę w dziedzinie genetyki klinicznej lub lekarza w trakcie specjalizacji w dziedzinie genetyki klinicznej podejrzewa się występowanie dziedzicznej predyspozycji do zachorowania na raka piersi lub raka jajnika lub 2) wyników badań genetycznych, realizowanych w ramach przedmiotowego świadczenia lub odrębnego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego, stwierdzono nosicielstwo mutacji genów silnej predyspozycji do rozwoju raka piersi lub raka jajnika. Zakres świadczenia Etap "Poradnictwo i badania genetyczne": 1) porada specjalistyczna - genetyka, obejmująca szczegółowy wywiad rodzinny (dane o wszystkich krewnych z nowotworem i krewnych zdrowych z podaniem ich wieku - krewni pierwszego stopnia, drugiego stopnia i ewentualnie dalszych stopni; w przypadku krewnych z nowotworem - wiek zachorowań i typ lub umiejscowienie nowotworów), lub 2) porada specjalistyczna, o której mowa w pkt 1, wraz z badaniem genetycznym: a) w kierunku wykrycia najczęstszych w polskiej populacji mutacji w genach BRCA1, PALB2, CHEK2, wykonywane metodami biologii molekularnej (PCR i jej modyfikacje, RFLP, MLPA), lub b) w kierunku wykrycia nosicielstwa mutacji w genach BRCA1, BRCA2, PALB2, CHEK2, wykonywane metodami biologii molekularnej z zastosowaniem techniki sekwencjonowania następnej generacji (NGS), lub c) w kierunku wykrycia nosicielstwa konkretnej, zidentyfikowanej w rodzinie mutacji, wykonywane metodami biologii molekularnej (PCR i jej modyfikacje, RFLP, sekwencjonowanie Sangera, MLPA). Etap "Nadzór i badania diagnostyczne": 1. W przypadku osób z mutacją w genach BRCA1, BRCA2 lub PALB2: 1) wizyta kontrolna - co 6 miesięcy; 2) porada specjalistyczna wraz z co najmniej jednym z następujących badań diagnostycznych: a) Mammografia z kontrastem, b) Mammografia jednej piersi, c) Mammografia obu piersi, d) USG piersi, e) RM piersi - realizowanych co 6 miesięcy zgodnie z warunkami określonymi w załączniku nr 2 do rozporządzenia; 3) porada specjalistyczna wraz z co najmniej jednym z następujących badań diagnostycznych: a) USG transwaginalne, b) USG tarczycy i przytarczyc, c) I41 Antygen CA 125 (CA125) - realizowanych co roku zgodnie z warunkami określonymi w załączniku nr 2 do rozporządzenia. 2. W przypadku pozostałych osób: 1) wizyta kontrolna - co roku oraz 2) porada specjalistyczna wraz z co najmniej jednym z następujących badań diagnostycznych: a) Mammografia z kontrastem, b) Mammografia jednej piersi, c) Mammografia obu piersi, d) USG piersi, e) RM piersi, f) USG transwaginalne, g) USG tarczycy i przytarczyc, h) I41 Antygen CA 125 (CA125) - realizowanych zgodnie z warunkami określonymi w załączniku nr 2 do rozporządzenia. Kryteria kwalifikacji do badań genetycznych Kryteria kwalifikacji do badania w kierunku wykrycia najczęstszych w polskiej populacji mutacji w genach BRCA1 ( del GTAAA), PALB2 ( delGA; c. 172_175 del TTGT), CHEK2 (1100del C; IVS+1G>A; del 5395; I157T), wykonywanego metodami biologii molekularnej (PCR i jej modyfikacje, RFLP, sekwencjonowanie Sangera, MLPA): 1) chora z rozpoznanym rakiem piersi lub rakiem jajnika; 2) krewni pierwszego lub drugiego stopnia osoby z rozpoznanym rakiem piersi lub rakiem jajnika, w przypadku gdy mutacja markerowa nie została ustalona i nie ma możliwości rozpoczęcia diagnostyki od osoby chorej na raka. Kryteria kwalifikacji do badania w kierunku wykrycia nosicielstwa mutacji w genach BRCA1, PALB2, CHEK2 (w przypadku niewykrycia uprzednio żadnej z najczęstszych w polskiej populacji mutacji w wyżej wymienionych genach) oraz BRCA2, wykonywanego metodami biologii molekularnej z zastosowaniem techniki sekwencjonowania następnej generacji (NGS): 1) chora z rozpoznanym rakiem jajnika bez wykrytej mutacji konstytucyjnej wysokiego ryzyka lub 2) chory (mężczyzna) z rozpoznanym rakiem piersi, lub 3) chora w wieku 45 lat lub poniżej 45 lat z rozpoznanym rakiem piersi, niezależnie od historii rodzinnej, lub 4) chora z rozpoznanym rakiem piersi o potrójnie negatywnym statusie receptorowym (triple negative), lub 5) chora z rozpoznanym rakiem piersi, mająca minimum 1 krewnego pierwszego lub drugiego stopnia, u którego rozpoznano raka piersi (raka piersi u mężczyzny), lub minimum 1 krewną pierwszego stopnia lub drugiego stopnia, u której rozpoznano raka jajnika, lub 6) chora z rozpoznanym, jednocześnie lub sekwencyjnie, rakiem piersi i rakiem jajnika lub obustronnym rakiem piersi, lub 7) chora z rozpoznanym rakiem piersi, mająca minimum 1 krewną pierwszego lub drugiego stopnia, u której rozpoznano raka piersi, w tym co najmniej 1 rozpoznanie postawiono poniżej 50 roku życia, lub 8) chora z rozpoznanym rakiem piersi, mająca 2 krewne pierwszego lub drugiego stopnia po stronie matki lub po stronie ojca, u których rozpoznano raka piersi - niezależnie od wieku w momencie rozpoznania. Do badania w kierunku wykrycia nosicielstwa konkretnej, zidentyfikowanej w rodzinie mutacji, wykonywanego metodami biologii molekularnej (PCR i jej modyfikacje, RFLP, sekwencjonowanie Sangera, MLPA), kwalifikują się krewni pierwszego lub drugiego stopnia osoby z rozpoznanym rakiem piersi lub rakiem jajnika, u której wykryto nosicielstwo mutacji w jednym z genów: BRCA1, BRCA2, PALB2, CHEK2. Personel Etap "Poradnictwo i badania genetyczne": 1) lekarz specjalista w dziedzinie genetyki klinicznej lub 2) lekarz w trakcie specjalizacji w dziedzinie genetyki klinicznej; 3) specjalista w dziedzinie laboratoryjnej genetyki medycznej; 4) diagnosta laboratoryjny posiadający co najmniej dwuletnie doświadczenie pracy w medycznym laboratorium diagnostycznym wykonującym badania genetyczne lub 5) osoba, która uzyskała tytuł magistra lub magistra inżyniera na kierunku biotechnologia, posiadająca co najmniej dwuletnie doświadczenie pracy w medycznym laboratorium diagnostycznym wykonującym badania genetyczne. Etap "Nadzór i badania diagnostyczne": 1) lekarz specjalista w dziedzinie genetyki klinicznej lub 2) lekarz specjalista w dziedzinie onkologii klinicznej, lub 3) lekarz specjalista w dziedzinie chirurgii onkologicznej, lub 4) lekarz specjalista w dziedzinie ginekologii onkologicznej. Organizacja udzielania świadczeń 1) świadczeniodawca zapewnia stałą opiekę genetyczno-onkologiczną osobom o wysokim ryzyku zachorowania na nowotwory, w tym prowadzenie dokumentacji i określenie harmonogramu prowadzonych badań (tj. zakresu badań lub konsultacji wraz z częstotliwością i terminami kolejnych badań); 2) świadczeniodawca zapewnia współpracę i koordynuje konsultacje z innymi lekarzami specjalistami zgodnie z rodzajem wymaganych konsultacji lub badań diagnostycznych; 3) porada specjalistyczna - genetyka jest udzielana w formie pisemnej i ustnej przez lekarza specjalistę w dziedzinie genetyki klinicznej lub lekarza w trakcie specjalizacji w dziedzinie genetyki klinicznej i zawiera - poza danymi medycznymi i onkologicznymi pacjenta lub osoby chorej na raka w rodzinie - opis rodowodu, interpretację wyniku badania genetycznego, poradę dla rodziny oraz informację dotyczącą niepewności oszacowania; 4) w przypadku wykrycia podczas badań kontrolnych zmian stanowiących podstawę do dalszej diagnostyki świadczeniodawca zapewnia realizację następujących świadczeń: a) Przezskórna gruboigłowa biopsja piersi - celowana, b) Biopsja gruboigłowa piersi wspomagana próżnią pod kontrolą USG, c) Biopsja gruboigłowa piersi wspomagana próżnią stereotaktyczna, d) Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa tarczycy - celowana; 5) w przypadku gdy podczas realizacji kontrolnych badań diagnostycznych u pacjenta zidentyfikowano lub podejrzewa się zmiany nowotworowe, świadczeniodawca wskazuje jednostkę, w której pacjent może uzyskać świadczenia z zakresu pogłębionej diagnostyki i wysokospecjalistycznego leczenia. Warunki czasowe realizacji świadczenia 1) czas oczekiwania na pierwszą poradę specjalistyczną - genetyka jest nie dłuższy niż 3 miesiące; 2) czas oczekiwania na wyniki badań genetycznych, z wyjątkiem badań z zastosowaniem techniki sekwencjonowania następnej generacji (NGS), nie powinien przekraczać 4 tygodni od daty dostarczenia materiału; 3) czas oczekiwania na wyniki badań genetycznych z zastosowaniem techniki sekwencjonowania następnej generacji (NGS) nie powinien przekraczać 8 tygodni od daty dostarczenia materiału. 33 brak kodu Opieka nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na raka jelita grubego lub raka błony śluzowej trzonu macicy Wymagania formalne W lokalizacji: 1) poradnia genetyczna lub 2) poradnia genetyczno-onkologiczna, lub 3) poradnia onkologiczna. W lokalizacji lub w dostępie: 1) medyczne laboratorium diagnostyczne wpisane do ewidencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z pracownią genetyczną; 2) pracownia lub zakład patomorfologii; 3) poradnia endokrynologiczna; 4) poradnia urologiczna; 5) poradnia gastroenterologiczna lub 6) poradnia proktologiczna; 7) poradnia onkologiczna lub 8) poradnia chirurgii onkologicznej, lub 9) poradnia ginekologii onkologicznej, lub 10) poradnia położniczo-ginekologiczna; 11) poradnia chirurgii onkologicznej dla dzieci - w przypadku udzielania świadczeń osobom poniżej 18 roku życia; 12) poradnia gastroenterologiczna dla dzieci - w przypadku udzielania świadczeń osobom poniżej 18 roku życia. Warunki kwalifikacji do świadczenia Do etapu "Poradnictwo i badania genetyczne" kwalifikuje się świadczeniobiorca, u którego: 1) na podstawie wywiadu rodzinnego oraz wstępnej oceny ryzyka podejrzewa się dziedziczne zespoły predyspozycji do nowotworów złośliwych, w których dominuje predyspozycja do rozwoju raka jelita grubego z zespołem gruczolakowatej polipowatości rodzinnej (FAP, ang. Familial Adenomatous Polyposis) lub zespołem Lyncha, lub zespołem Peutza-Jeghersa (PJS, ang. Peutz Jeghers Syndrome), lub zespołem polipowatości młodzieńczej (JPS, ang. Juvenile Polyposis Syndrome), lub zespołem polipowatości recesywnej uwarunkowanym mutacjami w genie MUTYH, lub 2) występują rodzinne nowotwory jelita grubego lub błony śluzowej trzonu macicy i który spełnia co najmniej jedno z następujących kryteriów: a) wśród krewnych pierwszego stopnia stwierdzono raka jelita grubego oraz co najmniej jednego raka ze spektrum zespołu Lyncha (jelita grubego, błony śluzowej trzonu macicy, jajnika, jelita cienkiego, żołądka, dróg moczowych, tj. urotelialnego), w tym co najmniej jednego zdiagnozowanego poniżej 50 roku życia, b) u 2 krewnych pierwszego lub drugiego stopnia wystąpiły zachorowania na raka jelita grubego - niezależnie od wieku zachorowania, c) wśród krewnych pierwszego lub drugiego stopnia wystąpiły 3 zachorowania lub więcej łącznie na raka jelita grubego i odbytnicy, błony śluzowej trzonu macicy, jajnika, żołądka, jelita cienkiego, urotelialnego i nerki - niezależnie od wieku zachorowania, d) wśród krewnych pierwszego lub drugiego stopnia wystąpiły 3 zachorowania lub więcej na nowotwory ze spektrum zespołu Lyncha w umiejscowieniach pozajelitowych, tj. rak błony śluzowej trzonu macicy, jajnika, żołądka, jelita cienkiego, urotelialnego i nerki. Do etapu "Nadzór i badania diagnostyczne" kwalifikuje się świadczeniobiorca, u którego na podstawie: 1) szczegółowego wywiadu rodzinnego przeprowadzonego przez lekarza specjalistę w dziedzinie genetyki klinicznej lub lekarza w trakcie specjalizacji w dziedzinie genetyki klinicznej podejrzewa się występowanie dziedzicznej predyspozycji do zachorowania na raka jelita grubego lub raka błony śluzowej trzonu macicy lub 2) wyników badań genetycznych, realizowanych w ramach przedmiotowego świadczenia lub odrębnego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego, stwierdzono nosicielstwo mutacji genów silnej predyspozycji do rozwoju raka jelita grubego lub raka błony śluzowej trzonu macicy. Zakres świadczenia Etap "Poradnictwo i badania genetyczne": 1) porada specjalistyczna - genetyka, obejmująca szczegółowy wywiad rodzinny (dane o wszystkich krewnych z nowotworem i krewnych zdrowych z podaniem ich wieku - krewni pierwszego stopnia, drugiego stopnia i ewentualnie dalszych stopni; w przypadku krewnych z nowotworem - wiek zachorowań i typ lub miejscowienie nowotworów), lub 2) porada specjalistyczna, o której mowa w pkt 1, wraz z badaniem genetycznym: a) w kierunku wykrycia mutacji w genach APC, MLH1, MSH2, MSH6, PMS2, STK11, SMAD4, BMPR1A, MUTYH, EPCAM, PTEN, wykonywanym metodami biologii molekularnej (PCR i jej modyfikacje, RFLP, sekwencjonowanie Sangera, MLPA), lub b) w kierunku wykrycia nosicielstwa mutacji w genach APC, MLH1, MSH2, MSH6, PMS2, STK11, SMAD4, BMPR1A, MUTYH, EPCAM, PTEN, wykonywanym metodami biologii molekularnej z zastosowaniem techniki sekwencjonowania następnej generacji (NGS), lub c) w kierunku wykrycia nosicielstwa konkretnej, zidentyfikowanej w rodzinie mutacji, wykonywanym metodami biologii molekularnej (PCR i jej modyfikacje, RFLP, sekwencjonowanie Sangera, MLPA). Etap "Nadzór i badania diagnostyczne": 1) wizyta kontrolna - co roku oraz 2) porada specjalistyczna wraz z co najmniej jednym z następujących badań diagnostycznych: a) Fiberokolonoskopia, b) Kolonoskopia z biopsją, c) Kolonoskopia - inne, d) Endoskopowe wycięcie polipa jelita grubego, e) Gastroskopia diagnostyczna z biopsją, f) Gastroskopia - inne, g) USG brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej, h) USG transwaginalne, i) I41 Antygen CA 125 (CA125) - realizowanych zgodnie z warunkami określonymi w załącznikach nr 2, 3 i 7 do rozporządzenia. Kryteria kwalifikacji do badań genetycznych Kryteria kwalifikacji do badania w kierunku wykrycia mutacji w genie APC: 1) świadczeniobiorca z rozpoznanym rakiem jelita grubego z zespołem gruczolakowatej polipowatości rodzinnej; 2) krewni pierwszego stopnia osoby z rakiem jelita grubego z zespołem gruczolakowatej polipowatości rodzinnej, w przypadku gdy mutacja markerowa nie została ustalona i nie ma możliwości rozpoczęcia diagnostyki od osoby chorej. Kryteria kwalifikacji do badania w kierunku wykrycia mutacji w genach MLH1, MSH2, MSH6, PMS2: 1) świadczeniobiorca z rozpoznanym rakiem jelita grubego z zespołem Lyncha (HNPCC); 2) krewni pierwszego stopnia osoby z rakiem jelita grubego z zespołem Lyncha, w przypadku gdy w rodzinie: a) rozpoznano raka jelita grubego przed 50 rokiem życia (krewni pierwszego i drugiego stopnia) lub b) występuje synchroniczny lub metachroniczny rak jelita grubego lub rak ze spektrum zespołu Lyncha (rak żołądka, pęcherza moczowego, dróg żółciowych, jelita cienkiego), niezależnie od wieku (krewni pierwszego i drugiego stopnia), lub c) rozpoznano raka jelita grubego z wysoką niestabilnością mikrosatelitarną przed 60 rokiem życia (krewni pierwszego i drugiego stopnia), lub d) rozpoznano raka jelita grubego lub innego raka ze spektrum HNPCC u jednego krewnego lub więcej krewnych (przynajmniej u jednej osoby rozpoznanie musi być postawione przed 50 rokiem życia). Kryteria kwalifikacji do badania w kierunku wykrycia mutacji w genie STK11: 1) świadczeniobiorca z rozpoznanym rakiem jelita grubego z zespołem Peutza-Jeghersa; 2) krewni pierwszego stopnia osoby z rakiem jelita grubego z zespołem Peutza-Jeghersa, w przypadku gdy mutacja markerowa nie została ustalona i nie ma możliwości rozpoczęcia diagnostyki od osoby chorej. Kryteria kwalifikacji do badania w kierunku wykrycia mutacji w genach SMAD4 i BMPR1A: 1) świadczeniobiorca z rozpoznanym rakiem jelita grubego z zespołem polipowatości młodzieńczej; 2) krewni pierwszego stopnia osoby z rakiem jelita grubego z zespołem polipowatości młodzieńczej, w przypadku gdy mutacja markerowa nie została ustalona i nie ma możliwości rozpoczęcia diagnostyki od osoby chorej. Kryteria kwalifikacji do badania w kierunku wykrycia mutacji w genie MUTYH: 1) świadczeniobiorca z rozpoznanym rakiem jelita grubego z zespołem polipowatości recesywnej; 2) krewni pierwszego stopnia osoby z rakiem jelita grubego z zespołem polipowatości recesywnej, w przypadku gdy mutacja markerowa nie została ustalona i nie ma możliwości rozpoczęcia diagnostyki od osoby chorej. Kryteria kwalifikacji do badania w kierunku wykrycia nosicielstwa mutacji w genach APC, MLH1, MSH2, MSH6, PMS2, STK11, SMAD4, BMPR1A, MUTYH, EPCAM, PTEN, wykonywanego metodami biologii molekularnej z zastosowaniem techniki sekwencjonowania następnej generacji (NGS) - w przypadku niewykrycia uprzednio mutacji w wyżej wymienionych genach innymi metodami biologii molekularnej: 1) przy podejrzeniu zespołów dziedzicznej predyspozycji do raka jelita grubego na tle polipowatości: a) obecność co najmniej 10 polipów typu adenoma w jelicie grubym lub b) obecność polipów hamartomatycznych w jelicie grubym; 2) przy podejrzeniu dziedzicznego niepolipowatego raka jelita grubego (zespół Lyncha): a) wysoka niestabilność mikrosatelitarna (MSI) w komórkach raka jelita grubego lub raka endometrium lub b) badanie immunohistochemiczne (IHC) wskazujące na brak ekspresji białek mutatorowych (MLH1, MSH2, MSH6, PMS2) w komórkach raka jelita grubego lub raka endometrium, lub c) dwa pierwotne, niezależne nowotwory ze spektrum HNPCC u jednego pacjenta (rozpoznane synchronicznie lub metachronicznie), lub d) rak jelita grubego lub endometrium u osoby z rodzinnym obciążeniem nowotworami ze spektrum HNPCC. Do badania w kierunku wykrycia nosicielstwa konkretnej, zidentyfikowanej w rodzinie mutacji, wykonywanego metodami biologii molekularnej (PCR i jej modyfikacje, RFLP, sekwencjonowanie Sangera, MLPA), kwalifikują się krewni pierwszego i drugiego stopnia osoby z rozpoznanym rakiem jelita grubego lub rakiem błony śluzowej trzonu macicy, u której wykryto nosicielstwo mutacji w jednym z genów: APC, MLH1, MSH2, MSH6, PMS2, STK11, SMAD4, BMPR1A, MUTYH, EPCAM, PTEN. Personel Etap "Poradnictwo i badania genetyczne": 1) lekarz specjalista w dziedzinie genetyki klinicznej lub 2) lekarz w trakcie specjalizacji w dziedzinie genetyki klinicznej; 3) specjalista w dziedzinie laboratoryjnej genetyki medycznej; 4) diagnosta laboratoryjny posiadający co najmniej dwuletnie doświadczenie pracy w medycznym laboratorium diagnostycznym wykonującym badania genetyczne lub 5) osoba, która uzyskała tytuł magistra lub magistra inżyniera na kierunku biotechnologia, posiadająca co najmniej dwuletnie doświadczenie pracy w medycznym laboratorium diagnostycznym wykonującym badania genetyczne. Etap "Nadzór i badania diagnostyczne": 1) lekarz specjalista w dziedzinie genetyki klinicznej lub 2) lekarz specjalista w dziedzinie onkologii klinicznej, lub 3) lekarz specjalista w dziedzinie chirurgii onkologicznej, lub 4) lekarz specjalista w dziedzinie ginekologii onkologicznej. Organizacja udzielania świadczeń 1) świadczeniodawca zapewnia stałą opiekę genetyczno-onkologiczną osobom o wysokim ryzyku zachorowania na nowotwory, w tym prowadzenie dokumentacji i określenie harmonogramu prowadzonych badań (tj. zakresu badań lub konsultacji wraz z częstotliwością i terminami kolejnych badań); 2) świadczeniodawca zapewnia współpracę i koordynuje konsultacje z innymi lekarzami specjalistami zgodnie z rodzajem wymaganych konsultacji lub badań diagnostycznych; 3) porada specjalistyczna - genetyka jest udzielana w formie pisemnej i ustnej przez lekarza specjalistę w dziedzinie genetyki klinicznej lub lekarza w trakcie specjalizacji w dziedzinie genetyki klinicznej i zawiera - poza danymi medycznymi i onkologicznymi pacjenta lub osoby chorej na raka w rodzinie - opis rodowodu, interpretację wyniku badania genetycznego, poradę dla rodziny oraz informację dotyczącą niepewności oszacowania; 4) w przypadku gdy podczas realizacji kontrolnych badań diagnostycznych u pacjenta zidentyfikowano lub podejrzewa się zmiany nowotworowe, świadczeniodawca wskazuje jednostkę, w której pacjent może uzyskać świadczenia z zakresu pogłębionej diagnostyki i wysokospecjalistycznego leczenia. Warunki czasowe realizacji świadczenia 1) czas oczekiwania na pierwszą poradę specjalistyczną - genetyka jest nie dłuższy niż 3 miesiące; 2) czas oczekiwania na wyniki badań genetycznych, z wyjątkiem badań z zastosowaniem techniki sekwencjonowania następnej generacji (NGS), nie powinien przekraczać 4 tygodni od daty dostarczenia materiału; 3) czas oczekiwania na wyniki badań genetycznych z zastosowaniem techniki sekwencjonowania następnej generacji (NGS) nie powinien przekraczać 8 tygodni. 34 brak kodu Opieka nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na siatkówczaka lub chorobę von Hippel-Lindau (VHL) Wymagania formalne W lokalizacji: 1) poradnia genetyczna lub 2) poradnia genetyczno-onkologiczna, lub 3) poradnia onkologiczna. W lokalizacji lub w dostępie: 1) medyczne laboratorium diagnostyczne wpisane do ewidencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z pracownią genetyczną; 2) poradnia okulistyczna; 3) poradnia onkologiczna; 4) poradnia okulistyczna dla dzieci - w przypadku udzielania świadczeń osobom poniżej 18 roku życia; 5) poradnia onkologii i hematologii dziecięcej - w przypadku udzielania świadczeń osobom poniżej 18 roku życia. Warunki kwalifikacji do świadczenia Do etapu "Poradnictwo i badania genetyczne" kwalifikuje się świadczeniobiorca, u którego na podstawie wywiadu rodzinnego oraz wstępnej oceny ryzyka podejrzewa się występowanie dziedzicznej predyspozycji do zachorowania na siatkówczaka lub chorobę von Hippel-Lindau (VHL). Do etapu "Nadzór i badania diagnostyczne" kwalifikuje się świadczeniobiorca, u którego na podstawie: 1) szczegółowego wywiadu rodzinnego przeprowadzonego przez lekarza specjalistę w dziedzinie genetyki klinicznej lub lekarza w trakcie specjalizacji w dziedzinie genetyki klinicznej podejrzewa się występowanie dziedzicznej predyspozycji do zachorowania na siatkówczaka lub chorobę von Hippel-Lindau (VHL) lub 2) wyników badań genetycznych, realizowanych w ramach przedmiotowego świadczenia lub odrębnego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego, stwierdzono nosicielstwo mutacji genów silnej predyspozycji do rozwoju siatkówczaka lub choroby von Hippel-Lindau (VHL). Zakres świadczenia Etap "Poradnictwo i badania genetyczne": 1) porada specjalistyczna - genetyka, obejmująca szczegółowy wywiad rodzinny (dane o wszystkich krewnych z nowotworem i krewnych zdrowych z podaniem ich wieku - krewni pierwszego stopnia, drugiego stopnia i ewentualnie dalszych stopni; w przypadku krewnych z nowotworem - wiek zachorowań i typ lub umiejscowienie nowotworów), lub 2) porada specjalistyczna, o której mowa w pkt 1, wraz z badaniem genetycznym: a) w kierunku wykrycia mutacji w genach RB1, VHL, wykonywanym metodami biologii molekularnej (PCR i jej modyfikacje, RFLP, sekwencjonowanie Sangera, MLPA), b) w kierunku wykrycia nosicielstwa konkretnej, zidentyfikowanej w rodzinie mutacji, wykonywanym metodami biologii molekularnej (PCR i jej modyfikacje, RFLP, sekwencjonowanie Sangera, MLPA). Etap "Nadzór i badania diagnostyczne": 1. W przypadku osób mających predyspozycję do zachorowania na siatkówczaka: 1) wizyta kontrolna - co roku oraz 2) porada specjalistyczna wraz z co najmniej jednym z następujących badań diagnostycznych: a) Badanie dna oka, b) RM głowy bez wzmocnienia kontrastowego, c) RM głowy bez i ze wzmocnieniem kontrastowym - realizowanych zgodnie z warunkami określonymi w załączniku nr 2 do rozporządzenia. 2. W przypadku osób mających predyspozycję do zachorowania na chorobę von Hippel-Lindau: 1) wizyta kontrolna - co roku oraz 2) porada specjalistyczna wraz z co najmniej jednym z następujących badań diagnostycznych: a) Badanie dna oka, b) RM głowy bez wzmocnienia kontrastowego, c) RM głowy bez i ze wzmocnieniem kontrastowym, d) RM jamy brzusznej lub miednicy małej bez wzmocnienia kontrastowego, e) RM jamy brzusznej lub miednicy małej bez i ze wzmocnieniem kontrastowym, f) RM kręgosłupa lub kanału kręgowego na poziomie odcinka szyjnego bez wzmocnienia kontrastowego, g) RM kręgosłupa lub kanału kręgowego na poziomie odcinka szyjnego bez i ze wzmocnieniem kontrastowym, h) RM kręgosłupa lub kanału kręgowego na poziomie odcinka lędźwiowego (lędźwiowo-krzyżowego) bez wzmocnienia kontrastowego, i) RM kręgosłupa lub kanału kręgowego na poziomie odcinka lędźwiowego (lędźwiowo-krzyżowego) bez i ze wzmocnieniem kontrastowym, j) RM kręgosłupa lub kanału kręgowego na poziomie odcinka piersiowego bez wzmocnienia kontrastowego, k) RM kręgosłupa lub kanału kręgowego na poziomie odcinka piersiowego bez i ze wzmocnieniem kontrastowym, l) USG brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej, m) TK jamy brzusznej lub miednicy małej bez wzmocnienia kontrastowego, n) TK jamy brzusznej lub miednicy małej bez i ze wzmocnieniem kontrastowym, o) M99 Metoksykatecholaminy całkowite - realizowanych zgodnie z warunkami określonymi w załączniku nr 2 do rozporządzenia. Kryteria kwalifikacji do badań genetycznych Kryteria kwalifikacji do badań w kierunku wykrycia mutacji w genie RB1: 1) osoba chora z rozpoznanym siatkówczakiem; 2) krewni pierwszego stopnia osoby z siatkówczakiem, w przypadku gdy mutacja markerowa nie została ustalona i nie ma możliwości rozpoczęcia diagnostyki od osoby chorej. Kryteria kwalifikacji do badań w kierunku wykrycia mutacji w genie VHL: 1) osoba chora z rozpoznaną chorobą von Hippel-Lindau; 2) krewni pierwszego stopnia osoby z rozpoznaną chorobą von Hippel-Lindau, w przypadku gdy mutacja markerowa nie została ustalona i nie ma możliwości rozpoczęcia diagnostyki od osoby chorej. Do badania w kierunku wykrycia nosicielstwa konkretnej, zidentyfikowanej w rodzinie mutacji, wykonywanego metodami biologii molekularnej (PCR i jej modyfikacje, RFLP, sekwencjonowanie Sangera, MLPA), kwalifikują się krewni pierwszego i drugiego stopnia osoby z rozpoznanym siatkówczakiem lub chorobą von Hippel-Lindau, u której wykryto nosicielstwo mutacji w jednym z genów: RB1, VHL. Personel Etap "Poradnictwo i badania genetyczne": 1) lekarz specjalista w dziedzinie genetyki klinicznej lub 2) lekarz w trakcie specjalizacji w dziedzinie genetyki klinicznej; 3) specjalista w dziedzinie laboratoryjnej genetyki medycznej; 4) diagnosta laboratoryjny posiadający co najmniej dwuletnie doświadczenie pracy w medycznym laboratorium diagnostycznym wykonującym badania genetyczne lub 5) osoba, która uzyskała tytuł magistra lub magistra inżyniera na kierunku biotechnologia, posiadająca co najmniej dwuletnie doświadczenie pracy w medycznym laboratorium diagnostycznym wykonującym badania genetyczne. Etap "Nadzór i badania diagnostyczne": 1) lekarz specjalista w dziedzinie genetyki klinicznej lub 2) lekarz specjalista w dziedzinie onkologii klinicznej. Organizacja udzielania świadczeń 1) świadczeniodawca zapewnia stałą opiekę genetyczno-onkologiczną osobom o wysokim ryzyku zachorowania na nowotwory, w tym prowadzenie dokumentacji i określenie harmonogramu prowadzonych badań (tj. zakresu badań lub konsultacji wraz z częstotliwością i terminami kolejnych badań); 2) świadczeniodawca zapewnia współpracę i koordynuje konsultacje z innymi lekarzami specjalistami zgodnie z rodzajem wymaganych konsultacji lub badań diagnostycznych; 3) porada specjalistyczna - genetyka jest udzielana w formie pisemnej i ustnej przez lekarza specjalistę w dziedzinie genetyki klinicznej lub lekarza w trakcie specjalizacji w dziedzinie genetyki klinicznej i zawiera - poza danymi medycznymi i onkologicznymi pacjenta lub osoby chorej na raka w rodzinie - opis rodowodu, interpretację wyniku badania genetycznego, poradę dla rodziny oraz informację dotyczącą niepewności oszacowania; 4) w przypadku gdy podczas realizacji kontrolnych badań diagnostycznych u pacjenta zidentyfikowano lub podejrzewa się zmiany nowotworowe, świadczeniodawca wskazuje jednostkę, w której pacjent może uzyskać świadczenia z zakresu pogłębionej diagnostyki i wysokospecjalistycznego leczenia. Warunki czasowe realizacji świadczenia 1) czas oczekiwania na pierwszą poradę specjalistyczną - genetyka jest nie dłuższy niż 3 miesiące; 2) czas oczekiwania na wyniki badań genetycznych nie powinien przekraczać 4 tygodni od daty dostarczenia materiału.
Diagnoza: rak z przerzutami. Teraz tylko hospicjum domowe. Kolejny razy 67-latka karetką została zawieziona do Bydgoszczy, ale innego niż pierwotnie szpitala. Tym razem została na izbie przyjęć w lecznicy. Dopiero nad ranem znalazła się na oddziale. Po specjalistycznych badaniach okazało się, że seniorka ma nowotwór z przerzutami.Rak trzustki ma zasłużenie złą sławę. Jednak sytuacja się zmienia: mamy coraz więcej możliwości leczenia i są osoby, które z tym nowotworem żyją już od lat, prowadząc fascynujące życie. Przeczytaj o nich. Zamiast koncentrować się na złych prognozach, warto bowiem znać objawy oraz czynniki ryzyka, by móc reagować w odpowiednim czasie. Fot. PAP/P. Werewka Sprawa nie jest prosta, gdyż rak trzustki najczęściej dopiero w zaawansowanym stadium zaczyna dawać wyraźne objawy. Wykrycie go w tak późnym stadium jest zresztą przyczyną niskiego odsetka osób, które od momentu postawienia diagnozy przeżywają pięć lat (w onkologii pięcioletnie przeżycie jest przyjętym wskaźnikiem wyleczenia). Wiele początkowych dolegliwości w raku trzustki przypomina te, które występują w innych schorzeniach, np. w przewlekłym zapaleniu trzustki, wynikającym z częstego spożywania alkoholu i palenia papierosów. Dowiedz się, jaki wirus może doprowadzić do raka wątroby Warto jednak nie bagatelizować subtelnych sygnałów, co pokazują historie Katarzyny Chmielewskiej-Wojciechowskiej i Patrycji Rzadkowskiej. Obie na raka trzustki zachorowały w młodym wieku, obie nie były w grupie ryzyka. Żyć pod diagnozie: „rak trzustki” Wiedza o stosunkowo szybkiej śmierci znanych ludzi z powodu raka trzustki – np. Ani Przybylskiej, Patricka Swayze czy Steve’a Jobsa – może odbierać nadzieję i determinację wielu chorym, którzy usłyszą podobną diagnozę. Ale są też historie odmienne. Takie jak Katarzyny Chmielewskiej-Wojciechowskiej i Patrycji Rzadkowskiej. Nie zlekceważyły pierwszych sygnałów i konsekwentnie starały się wyjaśnić przyczynę niepokojących objawów. - Siedziałam w pracy i nagle zabolał mnie brzuch. Bardzo mocno i inaczej niż kiedykolwiek. Ból był taki opasujący, trochę pod żebrami. Nie miałam żadnych nudności, ale ból był silny i utrzymywał się przez kilka godzin. Nawet nie wiedziałam wtedy, gdzie jest trzustka – wspomina pani Katarzyna. Tego dnia z powodu bólu wcześniej wyszła do domu z pracy, ale następnego, kiedy pozostało po nim tylko wspomnienie, Katarzyna Chmielewska poszła jednak do lekarza. Stwierdził podrażnienie błony śluzowej żołądka. Ponieważ już nie bolało, ona też już się martwiła. Ale kiedy kilka miesięcy później ból powrócił, to choć zniknął, pani Katarzyna już nie chciała o nim zapomnieć. Postanowiła drążyć, co jest jego przyczyną. Zaczęła odwiedzać lekarzy i robić kolejne badania. Ich wyniki same w sobie wciąż nie były alarmujące; to, co niepokoiło, to dynamika zmian pewnych parametrów oraz stan pani Katarzyny – bardzo schudła i miała anemię. Po kolejnych niepokojących badaniach konsultujący ją lekarz, chirurg i transplantolog ze szpitala MSWiA prof. Marek Durlik uznał, że nie ma sensu czekać dalej i trzeba – jak się to ujmuje w żargonie medycznym – „otworzyć brzuch”, żeby zobaczyć, co się tam dzieje. Warto wiedzieć, że choć jesteśmy świadkami olbrzymiego postępu w technologiach medycznych, to wciąż za pomocą diagnostyki obrazowej i badań laboratoryjnych wielu schorzeń nie da się wykryć. Na przykład prawidłowy wynik badania USG jamy brzusznej nie wyklucza raka trzustki! W trakcie operacji okazało się, że u Katarzyny był w trzustce niewielki guz. Chirurdzy wycięli go i wysłali do histopatologa. Dopiero jego analiza wykazała, że bez wątpliwości Katarzyna zachorowała na raka trzustki. Od momentu, gdy poczuła nietypowy, opasujący ból brzucha, minął prawie rok. Sześć lat później Katarzyna nie ma już trzustki, bo trzeba ją było usunąć, wycięto jej część wątroby, choruje na cukrzycę, doświadczyła wznowy. Ale jest też żoną, mamą już ośmioletniego chłopca, a w ostatnich trzech latach pobiegła w maratonie i zdobyła alpejski szczyt. No i urządziła huczne urodziny. Jak mówi, teraz wie, że każde są warte zabawy - niezależnie od choroby. „Oczywiście doskonale wiedziałam, z jaką chorobą mam do czynienia. A te cyklicznie pojawiające się bóle mobilizowały mnie do szukania dodatkowych opcji leczenia. Od diety poprzez styl życia, medycynę konwencjonalną i niekonwencjonalną. Jak tysiące przede mną i za mną zaczęłam szukać leku na raka. Nie znalazłam, bobym się tą dobrą nowiną podzieliła ze światem, ale odkrywałam kolejne obszary wzmacniania siebie, zdobywania wiedzy, radzenia sobie z trudnymi emocjami. Zainteresowałam się immunoonkologią, dostrzegając w niej nadzieję na nowe onkologiczne otwarcie. W tak zwanym międzyczasie poszłam na warsztaty Simontona i terapię do psychoonkologa. Zaczęłam biegać (to jeszcze w trakcie chemioterapii). W tym czasie ugruntowało się we mnie przekonanie, że muszę sama aktywnie brać udział w procesie swojego zdrowienia. Że nie muszę być tylko pacjentem poddającym się leczeniu, ale mogę a nawet muszę sama świadomie nim kierować” – pisze Katarzyna Chmielewska-Wojciechowska na swoim blogu „Pokonać raka trzustki”. Historia pani Patrycji jest o tyle inna, że nie odczuwała żadnych dolegliwości. Ją uratowało to, że postanowiła rozsądnie schudnąć – a zatem zamiast stosować modne sposoby, zaczęła od konsultacji lekarskiej. - Chciałam schudnąć, ale zrobić to mądrze. Dlatego poszłam do mojej lekarki, która skierowała mnie najpierw na różne badania, USG brzucha - mówi. Lekarz zauważył w obrazie jamy brzusznej coś niepokojącego i skierował Patrycję na tomografię komputerową. Miała szczęście o tyle, że u niej badanie USG cokolwiek niepokojącego w trzustce pokazało. Często badanie USG nie jest przydatne we wczesnej diagnostyce raka trzustki, bo najczęściej widoczne są na nim jedynie duże lite guzy, na dodatek umiejscowione w określonych częściach tego dużego gruczołu dokrewnego. Patrycja już następnego dnia trafiła na tomografię komputerową. To badanie ujawniło 16-centymetrowy guz w trzonie i ogonie trzustki. W takich sytuacjach nie czeka się z operacją – została przeprowadzona bardzo szybko. Ponad dwa lata później Patrycja jest już po obronie pracy magisterskiej z psychologii i specjalizuje się w psychoonkologii. Korzysta z życia, pojechała z wiernymi przyjaciółkami na festiwal Open Air i doskonale się bawiła. Medialny wizerunek raka trzustki i statystyki Obydwie pacjentki przyznają, że diagnoza raka trzustki w kontekście medialnych doniesień jest bardzo obciążająca. - Rak trzustki to rzeczywiście choroba, którą zalicza się do tych o najgorszym rokowaniu – mówi dr Leszek Kraj, onkolog z Kliniki Chorób Wewnętrznych, Hematologiii i Onkologii WUM. – Statystycznie szansę na to, żeby przeżyć pięć lat ma około 5 proc. chorych. Jeśli jest rozpoznany wcześnie – statystycznie owe pięć lat przeżywa około 30 proc. chorych. Dodaje, że gdy porównać statystyki tzw. przeżywalności w raku piersi, wynoszą one, w zależności od stanu rozwoju guza, nawet ponad 80 proc. Ale to tylko statystki. - Diagnoza jakiegokolwiek raka nie jest wyrokiem śmierci. Każdy choruje indywidualnie. To, o czym mówią rokowania, to statystyka dotycząca jakiejś grupy. Statystycznie ja i mój pies mamy trzy nogi – podkreśla lekarz. A pani Katarzyna na swoim blogu pisze: „Radzę wszystkim z pokorą podchodzić do statystyk. Bo zdarzenia z niskim prawdopodobieństwem statystycznym też się zdarzają. Zasadniczo chory ma jedną statystykę – fifty/fifty, jak mówiła moja mama. Albo się uda, albo się nie uda. To przyszłość pokaże, co się wydarzy – nie statystyka”. W wywiadzie udzielonym Serwisowi Zdrowie, psychoonkolog z warszawskiego Instytutu – Centrum Onkologii, Magdalena Nagalska, podkreślała, że chorobie nowotworowej towarzyszy lęk i jest to naturalna reakcja człowieka na tego rodzaju doświadczenie. Różnimy się jednak w strategiach (najczęściej nieświadomych) radzenia sobie z tym lękiem. - Najbardziej zdrową strategią, którą staramy się promować, ale też uczyć naszych pacjentów, to reakcja polegająca na poznawaniu faktów, niezakłamywaniu ich nawet wtedy, gdy są trudne. Brak konfrontacji wzmacnia bowiem lęk. Jeśli przed czymś uciekamy, to nas to ciągle goni, jeśli zaś zatrzymamy się i zetkniemy twarzą w twarz z naszym lękiem, to może się okazać, że możemy coś z nim zrobić, że on wcale nie jest taki wielki jak nam się na początku wydawało – mówiła Magdalena Nagalska. Jednocześnie i w zdrowiu, i w chorobie warto być wyczulonym na subtelne sygnały, które wysyła nam ciało i nie lekceważyć badań kontrolnych. Takie podejście daje szansę ochrony nie tylko przed rakiem trzustki. Objawy ostrzegawcze raka trzustki Nie ma skutecznych badań przesiewowych w kierunku wykrycia raka trzustki. We wczesnym wykryciu może jednak pomóc badanie USG jamy brzusznej, choć warto wiedzieć, że czasem guz jest tak zlokalizowany, że ultrasonograf go nie wykryje. Znaczenie ma nasze samopoczucie, nietypowe bóle oraz pewne odchylenia parametrów krwi (np. podwyższone miano bilirubiny). Szczególnie ostrożni w kontekście raka trzustki powinni być ci, którzy wśród bliskich krewnych mają kogoś z taką diagnozą. Warto też wiedzieć, że rozwojowi raka trzustki sprzyja picie alkoholu, palenie tytoniu i otyłość. Należy udać się do lekarza, gdy: odczuwamy ból w górnej części brzucha lub w połowie pleców. Jego przyczyną może być guz, który uciska lub atakuje nerwy albo narządy w pobliżu trzustki. Ból może pojawić się także na skutek zablokowania przez nowotwór przewodu pokarmowego. mamy problemy trawienne – niepokoić powinny wszystkie odstępstwa od normy takie jak utrata apetytu, zmiana nawyków żywieniowych, ochota na inne niż zwykle potrawy, niestrawność i nudności, a także zmiany w wyglądzie stolca, utrata masy ciała. To objawy, które mogą wystąpić na skutek ucisku guza na żołądek lub początek jelita cienkiego. mamy zażółcenie skóry i/lub oczu, czasem też świąd skóry – to efekt nadmiaru bilirubiny we krwi. Guz w trzustce może spowodować zwężenie przewodu żółciowego, co sprawia, że przepływ żółci z pęcherzyka żółciowego do jelita cienkiego jest utrudniony. Zauważalnym objawem może być ciemniejszy niż zwykle mocz i lekkie lub tłuszczowe stolce. Ponadto, badania wskazują, że nagły początek cukrzycy typu 2. u osób po 50. i starszych może być wczesnym objawem raka trzustki, szczególnie wtedy, kiedy objaw ten powiązany jest z niskim wskaźnikiem masy ciała (BMI), utratą masy ciała oraz brakiem cukrzycy w wywiadzie rodzinnym. Zaniepokoić powinna także nagła zmiana poziomu cukru we krwi u chorych z dobrze kontrolowaną cukrzycą. Czujne powinny być też osoby, które zachorowały na zapalenie trzustki. Patrycja i Katarzyna poznały się dzięki rakowi trzustki, ale nie tylko on je łączy. Obydwie mogą cieszyć się wypróbowanym gronem naprawdę bliskich i wspierających je w mądry sposób ludzi. Czasem w nietypowy; np. do Patrycji na wieczór przed operacją na oddział szpitalny przyszły przyjaciółki, by śpiewać i żartować. Obydwu choroba nie zdołała zabrać życia rodzinnego i pasji. Jeśli chcesz dotrzeć do wiarygodnych informacji na temat raka trzustki i jego leczenia, zajrzyj do poradnika ESMO (European Society for Medical Oncology) wydanego także po polsku: Justyna Wojteczek, Monika Wysocka, Źródło: Materiały prasowe z konferencji zorganizowanej przez Centrum Onkologii w Warszawie oraz Fundację EuropaColon Polska z okazji Światowego Dnia Trzustki, w dn. 20 listopada 2019 r. Blog Katarzyny Chmielewskiej-Wojciechowskiej "Pokonać raka trzustki" Rozmowa z Patrycją Rzadkowską i Katarzyną Chmielewską-Wojciechowską z 2018 roku, dzięki uprzejmości Fundacji EuropaColon Polska.Fundacja dla chorych na raka - Cancer Fighters - przedstawia nasz portal zbiórkowy na rzecz gromadzenia środków finansowych dla osób zmagających się z chorobą nowotworową. Chcesz wesprzeć chore osoby? Zmarła Paulina Pruska, autorka bloga "Paula i Pan Śmieciuch" Napis "fuck rak" niczym życiowe motto Paulina nosiła na koszulce. Dziewczyna z Żoliborza, jak o sobie pisała, kilka lat walczyła z Panem Śmieciuchem, który... 1 września 2011, 12:46 Suplementy diety nie zmniejszają ryzyka chorób. Wręcz przeciwnie, mogą je zwiększać! Łyka je już 2 na 3 Polaków. Sprawdź, czym to grozi Polacy łykają suplementy diety na potęgę. Sięga po nie 2/3 dorosłych osób, a najczęściej są to preparaty witaminowo-mineralne. Niestety, preparaty te (oraz... 13 lipca 2022, 13:41 Ta dieta chroni przed chorobami cywilizacyjnymi! Sprawdź, co jeść, by zmniejszyć zagrożenie cukrzycą, miażdżycą, nadciśnieniem i rakiem Zdrowa dieta to jeden z najlepszych sposobów na zachowanie zdrowia. Odpowiedni skład jadłospisu pozwala w sprawdzony sposób zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób... 5 lipca 2022, 13:42 Słodzenie kawy i herbaty niebezpieczne dla zdrowia? Ryzyko raka wątroby zwiększają nie tylko napoje gazowane. Lepiej odstaw cukier Regularne picie jednej szklanki słodzonego napoju dziennie, np. kawy, herbaty lub napoju gazowanego, zwiększa ryzyko zachorowania na raka wątroby nawet o 78... 21 czerwca 2022, 14:04 Jakie są pierwsze objawy raka gardła? Można łatwo pomylić je z infekcją bakteryjną, świnką lub anginą. Na co zwrócić szczególną uwagę? Rak gardła to schorzenie, na które najczęściej zapadają osoby po 50. roku życia. Wśród czynników ryzyka rozwoju tego nowotworu wymienia się przede wszystkim... 3 czerwca 2022, 14:13 Jak chronić się przed nowotworem? Niezbędne są trzy elementy. Połączenie tych działań zmniejsza ryzyko zachorowania na raka o 61 procent! Czy właściwa dieta i odpowiednia dawka ruchu mogą chronić przed zachorowaniem na raka? Badanie przeprowadzone na ponad 2 tysiącach europejskich seniorów... 25 maja 2022, 14:46 Tych właściwości czosnku możesz nie znać! Pomaga nie tylko na przeziębienie i katar. Sprawdź, jak jeść czosnek i kiedy surowy jest szkodliwy Czosnek to nie tylko naturalny antybiotyk, który poprawia odporność dzięki różnorodnym składnikom. Warto stosować tę aromatyczną przyprawę nie tylko do walki z... 19 kwietnia 2022, 11:03 Czy chrzan jest zdrowy? Sprawdź jego właściwości i dowiedz się, jak zrobić chrzan kulinarny. Jak stosować korzeń i liście chrzanu w kuchni? Chrzan to popularny dodatek do potraw, który najczęściej spożywamy po starciu w postaci sosów. Korzeń chrzanu pospolitego, jak również jego liście, to jednak... 11 kwietnia 2022, 14:57 Czy cukier powoduje raka? Sprawdź, co na ten temat mówi nauka! Czy cukier ma działanie rakotwórcze? Na tak postawione pytanie musimy odpowiedzieć przecząco, z drugiej jednak strony związek wysokocukrowej diety z rozwojem... 5 kwietnia 2022, 15:40 Sztuczne słodziki a rozwój raka – naukowcy potwierdzili, że ich spożywanie ma związek z nowotworami Sztuczne słodziki od lat były krytykowane za swoje szkodliwe działanie, ale brakowało dowodów na to, że przyczyniają się do rozwoju raka. Chociaż obecnie mamy... 1 kwietnia 2022, 8:25 Chore dzieci z Ukrainy potrzebują pomocy. Młodzi pacjenci z rakiem trafiają do Polski. Te organizacje pomagają im kontynuować leczenie Konwoje z chorymi dziećmi z Ukrainy trafiają do Polski. Dzięki współpracy lekarzy i międzynarodowych instytucji można uratować życie młodym pacjentom z... 15 marca 2022, 14:01 Nadmiar ćwiczeń może powodować raka? Te odkrycia pokazują, dlaczego przemęczenie i przetrenowanie są szkodliwe Kwas mlekowy znamy dobrze z przetworów mlecznych czy „zakwasów”, gdyż związek ten gromadzi się w zmęczonych mięśniach po wysiłku. Choć jest wręcz niezbędny dla... 15 marca 2022, 12:03 Godzina ćwiczeń tygodniowo zmniejsza ryzyko śmierci nawet o 17 proc. Wzmacnianie mięśni może zapobiegać rozwojowi cukrzycy i raka Wystarczy 30-60 minut ćwiczeń wzmacniających mięśnie tygodniowo, aby zmniejszyć nawet o 17 proc. ryzyko zgonu ze wszystkich przyczyn, a szczególnie z powodu... 14 marca 2022, 13:37 Dieta bezmięsna to mniejsze ryzyko wszystkich rodzajów raka! Sprawdź, jak maleje zagrożenie przy różnych typach diety wegetariańskiej Najnowsze badania potwierdziły wreszcie dobitnie, że dieta chroniąca przed nowotworami to menu bez mięsa. Wyłączenie go z jadłospisu pomaga obniżyć ryzyko... 10 marca 2022, 13:27 Leczenie raka płuca w Polsce. Jak oceniają je pacjenci? Długi czas oczekiwania, niewystarczający dostęp do badań i do nowoczesnych terapii Pacjenci ocenili opiekę i leczenie, jakimi zostali objęci po wykryciu u nich raka płuca w ciągu ostatnich dwóch lat. Aż ¾ z nich uważa, że dostęp do badań... 24 lutego 2022, 14:29 Co powoduje raka żołądka? Tych produktów najlepiej nie jedz na co dzień! Rak żołądka jest nowotworem wyjątkowo podstępnym i zabójczym. Tymczasem jego rozwój może być spowodowany nieprawidłową dietą, a zwłaszcza spożyciem pewnych... 22 lutego 2022, 14:49 Tragedia w centrum Warszawy. Przed Pałacem Kultury i Nauki znaleziono zmasakrowane ciało 20-latka Tragedia w samym centrum Warszawy. Na terenie budowy Muzeum Sztuki Współczesnej tuż obok Pałacu Kultury i Nauki najprawdopodobniej doszło do nieszczęśliwego... 11 lutego 2022, 10:12 Komórki nowotworowe żywią się kwasem hialuronowym. Nowe odkrycie daje szansę na skuteczne leczenie raka trzustki Od lat naukowcy wiedzą, że kwas hialuronowy obecny jest w guzach trzustki. Jednak dopiero najnowsze badania wykazały, że znany głównie jako składnik kosmetyków... 8 lutego 2022, 14:02 5 produktów, które mogą powodować raka – unikaj ich w swojej diecie. Te grupy pokarmów sprzyją powstawaniu nowotworów Grupy pokarmów sprzyjających powstawaniu nowotworów – po te produkty sięgamy każdego dnia, często uważając, że są zdrowe. Nie mamy pojęcia, że jedzenie ich w... 4 lutego 2022, 12:08 Miranda McKeon pokazuje, jak wygląda leczenie raka piersi. 19-letnia aktorka walczy z chorobą Miranda McKeon, bohaterka serialu „Ania, nie Anna”, mimo młodego wieku walczy z rakiem piersi. Usłyszała diagnozę w wieku 19 lat. Po kilku miesiącach... 4 lutego 2022, 10:56 10 powodów, by uprawiać seks. Jakie korzyści zdrowotne przynosi udane życie erotyczne? Seks jest nie tylko przyjemny! Zapewnia też szereg konkretnych korzyści dla zdrowia! Sprawdź najważniejsze powody, dla których warto zadbać o regularne łóżkowe... 2 grudnia 2021, 13:45 Rak piersi występuje również u mężczyzn! Jakie są objawy nowotworu piersi u mężczyzn i jak go leczyć? Nie tylko u kobiet, ale również u mężczyzn może wystąpić rak piersi. Wprawdzie jest on niezwykle rzadki, ale równie groźny jak w przypadku kobiet. Dodatkowo u... 20 października 2021, 11:33
Polskie Radio Raport Białoruś Blog Franaka Wiaczorki. Chora na raka w więzieniu Łukaszenki. Potrzebna pomoc Ostatnia aktualizacja: 10.04.2011 23:22
Dzisiaj czuję się zdrowa, ale czy jestem wolna od wszelkich chorób? Zdecydowanie nie, wiem tylko że dolegliwości spowodowane rakiem płuc minęły bezpowrotnie. Pewność o swoim życiu bez lęku o wznowę raka płuc potwierdza moja kondycja fizyczna ciała i umysłu lepsza niż przed 20-stu laty. Dowodem tego jest chociażby prowadzenie tego bloga, co wymaga większej znajomości komputera niż pisania i co prawda mam z tym duży problem, tylko biorąc pod uwagę fakt, że moje pierwsze kroki z komputerem stawiałam rok temu. Uważam bez fałszywej skromności, że idzie mi nieźle jak na kogoś kto miał duże zaniki pamięci. Od paru miesięcy jestem słuchaczem wydziału elektroniki w grupie dla początkujących UNIWERSYTETU TRZECIEGO WIEKU. Osoby odwiedzające moja stronę proszę o wyrozumiałość dla początkującej brokerki nie znającej obsługi komputera, uczę się pilnie /przy sposobności odkryłam przyjemność z nauki/, mimo wszystko prowadzenie bloga jest dla mnie bardzo trudne, jednocześnie przyjemne i nareszcie robię to co lubię, a nie muszę. Na swoje życie bez lęku o wznowę nie otrzymałam żadnej cudownej tabletki, dokonałam tego co prawda prostą, ale ciężką i trudną pracą . Z całym szacunkiem wobec dobrych terapeutów i szamanów , ale jestem bardzo oburzona na tych którzy bez obiekcji zapewniają wyleczenie chorego , kierując się dobrem chorego dają mu fałszywą nadzieję, że go wyleczą i nic nie musi robić tylko poddać się terapeucie, czy szamanowi. Ci to jeszcze dodatkowo ogałacają z niemałych często pieniędzy, niestety na swej drodze do uzdrowienia też takich poznałam. Odporni są na wyrzuty sumienia , nie obchodzi ich to, że gdyby nie ich zapewnienia chory poszukał by dla siebie sposób na wyleczenie, a tak to zawierzył niewłaściwej osobie i z tego powodu umarł , bo na inne skuteczne leczenie zabrakło cennego czasu . Najgorsze jest to, że medycyna konwencjonalna mocno krytykuje medycynę niekonwencjonalną i wice versa . Jedni i drudzy widzą wady wszędzie tylko nie u siebie. Prawda jest taka, że różne osoby leczą chorych w medycynie konwencjonalnej jak i niekonwencjonalnej , są dobrzy i źli po jednej i po drugiej stronie. Dotyczy też obydwu stron co do skuteczności leczenia, jedni i drudzy maja swoje w leczeniu sukcesy i porażki. W tych skłóconych z sobą stronach tylko pacjent jest zagubiony i nie wie u kogo można skutecznie się leczyć. Trudno mnie się wypowiadać za innych, ale myślę, że tak jak dla mnie, moich bliskich i znajomych nieważne kto leczy, tylko jak leczy, ważne by był miły, uczciwy, przede wszystkim skuteczny, czy ktoś wie jak takich znaleźć i gdzie? Nie pokonałabym swego raka tylko metodą akademicką, bo lekarze nie wierzą że można zaawansowanego raka płuc wyleczyć. Czy może wyleczyć ktoś nawet najlepszy kto nie wierzy w wyleczenie i nie zna leków na wyleczenie ? Wypisują leki na leczenie , bez szansy na wyleczenie. Niestety z całym szacunkiem do leczenia niekonwencjonalnego, ale jest to leczenie powolne (rak drobnokomórkowy atakuje błyskawicznie), wymagające wiele wiary, zmian przekonań , co prawda skuteczne, tylko wymagające długiego czasu (ja tego czasu nie miałam-bez chemii rokowano mi 6 tygodni życia). Metoda ta to tez praca z umysłem, jak miałam pracować z umysłem jak traciłam kontakt z rzeczywistością ?. Pokonałam raka płuc drobnokomórkowego metodą konwencjonalną połączoną z metodą niekonwencjonalną jednocześnie. Doświadczyłam na sobie, że te dwie metody niby przeciwstawne w śmiertelnej chorobie bardzo fajnie się uzupełniają. Leczenia tymi dwoma metodami dokonywałam samotnie między dwoma skłóconymi stronami. Różnica polega na tym że część terapeutów krytykuje leczenie chemią, natomiast większość lekarzy krytykuje leczenie niekonwencjonalne, nie uznają faktu że wyszłam z choroby nieuleczalnej, a dobre wyniki interpretują, jako długą remisję u mnie trwającą 9 lat. /Obecnie już 12 lat/ Lekarze naukowcy wmawiają mi, że wznowa raka musi nastąpić, na wszelkie sposoby przekonują w formie ostrzegania, że wznowa nastąpi. Nie rozumiem dlaczego to robią ? w moim odczuciu to w ten sposób przekonują siebie i chorego o swojej racji, chorego wpędzając w lęki przed wznową. Najgorsze, że nawołując do badań kontrolnych strasząc, zniechęcają do tych badań. Przy wznowie raka chory wg lekarzy nie ma szansy na wyleczenie bo rak na chemię się uodpornił, a chorego chemia bardzo osłabiła, po wznowie nie dają nadziei. Naukowcy mają wiedzę, naukowe udowodnienia , ale na raka płuc skutecznego leku nie znaleźli, smutne jest to, że ci co im uwierzą szybko potwierdzają ich naukową tezę i umierają . Lękami przed wznową wprowadzają w stres wielkiego sprzymierzeńca nie tylko raka, ale wszystkich chorób. Lekarze, naukowcy wymądrzają, ostrzegają, ale to ja prosta kobieta znalazłam u siebie przyczynę raka, usunęłam tą przyczynę metodą rozwoju osobistego i żadne lęki przed wznową mnie nie dotyczą, Na badania kontrolne chodzę bez lęku, potwierdzić swój coraz lepszy stan zdrowia. Uważam , że leczenie w połączeniu tych dwóch metod jest dla chorego bezpieczna i daje 100% szans na wyleczenie najbardziej złośliwego raka. Irena „Nie ma nieuleczlnych chorób są tylko nieuleczlni ludzie”-L .Hay 28 września 2017, 16:50. Australijska blogerka Belle Gibson, która twierdziła, że wyleczyła się z zaawansowanego raka mózgu dzięki diecie i medycynie niekonwencjonalnej, została w Data aktualizacji: 26 września 2021 Rak stanowi wyzwanie nie tylko dla osoby chorej, ale również jej bliskich. Żeby pomóc, a nie zaszkodzić, muszą trzymać się kilku zasad. Jak rozmawiać z chorym na raka? Oto wskazówki. Jak rozmawiać z chorym na raka? Rak bardzo często atakuje znienacka. Lekceważymy niepokojące objawy, nie wykonujemy badań kontrolnych, nie zagłębiamy się w rodzinne historie chorób, ignorujemy antynowotworowe kampanie informacyjne. To nie dla nas, nie o nas – myślimy. Tym trudniej potem odnaleźć się w sytuacji, gdy rak rozgaszcza się w organizmie bliskiej nam osoby. Nasze z nią relacje niemal natychmiastowo ulegają całkowitej dezorganizacji. Oto dotychczasowe sposoby postępowania i style komunikacji nie zdają egzaminu. Między chorym a jego otoczeniem z dnia na dzień powstaje coraz wyższa niewidzialna bariera. Jak się przez nią przebić i uczynić wzajemne kontakty normalnymi? Jak rozmawiać z osobą chorą na raka? To nie jest aż takie trudne jak się wydaje. 1. Szczerość Przede wszystkim rozmawiając z osobą chorą na nowotwór należy być szczerym. Jak w każdej innej sytuacji, to kłamstwo stwarza komplikacje, a nie prawda. Nie zgrywajmy bohatera i nie udawajmy, że jesteśmy najsilniejsi, że uniesiemy i swój ból, i ból chorego. Bardzo szybko może się okazać, że sami potrzebujemy wsparcia i chory zostaje sam. 2. Brak przesady Nie obchodź się z chorym jak z jajkiem. Nie niańcz go, nie wyręczaj we wszystkich czynnościach. Nowotwór nie oznacza regresu rozwojowego i trwałej niepełnosprawności. Wiąże się na pewno z osłabieniem i ze zwolnieniem życiowego tempa, ale nigdy nie powinien powodować niepotrzebnego ograniczania czyjejś autonomii. Jeśli chory może pewnym zadaniom sprostać samodzielnie, powinien to robić. 3. Rozmowy o przyszłości Rozmawiaj z nim o przyszłości – ale tak normalnie, bez wymyślnych planów. Jeśli przed chorobą nie planowaliście rejsu dookoła świata, na który Was nie stać, nie oszukuj go, że nagle gdy wyzdrowieje, znajdą się na to fundusze. 4. Wyrażanie uczuć Pozwalaj na wyrażanie uczuć i akceptuj wahania nastroju chorego. Radioterapie, chemioterapie, ciągłe przebywanie w szpitalu, niepewność, co do wyniku leczenia, wykluczenie z codziennego normalnego życia, osamotnienie – to wszystko musi znaleźć wyraz w nastroju i samopoczuciu. Chory nie zawsze przywita Cię z uśmiechem – choćbyś był jedyną osobą, która go odwiedza. Ale im jesteś mu bliższy, tym większa szansa, że na Ciebie wyleje całą swoją złość, bezsilność i smutek. Nie zabraniaj mu tego, nie lekceważ jego emocji, nie pocieszaj, że „wszystko będzie dobrze”. Niech może przy Tobie bez skrępowania być sobą. Taka możliwość działa jak lekarstwo. 5. Nie dawaj rad! Jeśli nigdy nie byłeś w skórze chorego, to nie masz pojęcia, jak on się czuje. „Weź się w garść”, „myśl pozytywnie”, „nie załamuj się” – mogą zdziałać więcej złego niż dobrego. Każdy z nas w trudnej sytuacji chciałby być rozumiany, a nie pouczany i traktowany jak dziecko. Wspieraj go i bądź przy nim, ale traktuj jak dorosłego w pełni władz umysłowych. Doświadczenie choroby nowotworowej jest bez wątpienia trudne dla wszystkich. Nie ma zatem sensu komplikować go jeszcze bardziej. Drobne zmiany w naszym postępowaniu mogą okazać się zbawienne dla procesu zdrowienia, a nasze relacje z chorym uczynić silniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Poznaj: 5 nowotworów, które najczęściej atakują kobiety Zobacz wideo: Znaczenie odpowiedniego żywienia Żywienie jest ważne dla osób zdrowych, ale jeszcze ważniejsze dla chorych - mówi dietetyk Ewalina Bancerz-Poźniak. Paulina Owsińska - dietetyk, psycholog. Doświadczenie zawodowe zdobywała w Poznańskim Ośrodku Zdrowia Psychicznego, Poradni Leczenia Uzależnień i Współuzależnień czy w Poradni Dietetycznej. Uczestniczka konferencji, prowadząca warsztaty i szkolenia psychologiczne i dietetyczne. Popularyzuje psychoedukację i wiedzę o zdrowym odżywianiu, współpracuje z osobami w różnym wieku i statusie. Podkreśla znaczenie kształcenia i rozwoju przez całe życie. Obecnie psychoterapeuta w trakcie szkolenia w Szkole Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej. Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny? Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na temat zdrowia i zdrowego stylu życia, zapraszamy na nasz portal ponownie! Chora na raka dziennikarka: sytuacja jest obecnie dramatyczna. Kopacz wygrała plebiscyt, ale powodów do dumy raczej nie ma. Anna Puślecka na świątecznych zakupach. Wydała ponad 10 tys. zł.chora na raka 10 paź 2011 - 03:01:30 Po atakach żalu, złości i agresji powracam do rzeczywistości. Jestem silna to jedyne zdanie, które mnie trzyma (oprócz niedowierzania). Moja babcia ma raka. Od dziś zaczyna chemię. Zamierzam się nią opiekować i w zupelności nie wiem jak. Nawet nie potrafie tego wątku rozpisać, obrać tego co tak nagle się stało w słowa. Proszę czy jest tu ktoś kto ma coś cennego do przekazania mi? To nie jest jakaś prowokacja... chora na raka 10 paź 2011 - 03:11:30 musisz być silna i przede wszystkim dać tą siłe swojej babci to jest najważniejesze cztery lata temu przezyłam prawdziwy szok gdy dowiedziałam się że najbliższa na świecie mi osoba ma raka ( moja mama) nie da sie opisać co człowiek może wtedy czuć ale wiedziałam że muszę to wziąść na barki i poprostu przejść przez to razem z nią dawać pozytywną energię broń boże nie pokazywać tego przy niej że też się boję, płakałam jak mama nie widziala, ale nigdy przy niej ..... no i przeszłyśmy przez to nie ukrywam że za każdym razem są obawy gdy mama przychodzi z badań kontrolnych ale staramy się żyć przyszłością nie tym co było..... chora na raka 10 paź 2011 - 06:54:14 obecnie mnóstwo osób zachorowuje na ten badziew...nie wiem może dlatego nie robi na mnie ta choroba większego "wrażenia" bo straciłam przez nią ciocię i przyjaciela (gdy miał zaledwie 19 lat) teraz mój ojciec jest chory i ma nowotwór złośliwy z przerzutami...owszem czasem jest ciężko ale przede wszystkim nie możesz pokazywać tej chorej osobie że dzieje się coś strasznego musisz pokazać że to choroba jak każda inna i że razem przez nią przejdziecie że da się ją zwyciężyć ,nawet jeśli się nie da...bo niestety im osoba starsza i im później jest to wykryte tym niklejsze szanse...ale nie można dać po sobie tego poznać,wiem z doświadczenia...chociaż by nie wiem jak było beznadziejnie...trzeba się uśmiechać i cały czas BYĆ SIŁĄ tej drugiej BAAARDZO POMAGA. chora na raka 10 paź 2011 - 07:00:00 moja babcia byla tez chora na raka i to dwa razy:/ moja mama tez. ja boje sie o siebie a coz ty wspieraj babcie bo ja tego nie robilam za bardzo :/ nie odwiedzialam jej jak siedziala w domu, oczywiscie zyje ale mam wyzuty sumienia :/ ale a to praca a to szkola.. chora na raka 10 paź 2011 - 07:00:51 Moja babcia miała raka piersi i została wpełni wyleczona, ja panikowałam strasznie a okazało się, że niepotrzebnie, chociaz nie miala za dobrych rokowań. głowa do góry chora na raka 10 paź 2011 - 07:02:46 u mnie w mieście jest 12-letnia dziewczynka,która właśnie jest chora na raka-potrzebna jest ogromna suma pieniędzy,dlatego są organizowane dla niej akcje,koncerty,porozwieszane kartki z numerem konta itp,ma wsparcie. a co do Ciebie,nie wiem również jak bym miała sobie z tym poradzić gdyby ktoś z rodziny.. ;< ale dawaj jej wsparcie, musi być dobrze, i ja wiem że będzie. trzymaj się! chora na raka 10 paź 2011 - 07:04:46 Moja mama miała raka. I żyje. To tak od razu na pocieszenie. Moja babcia z kolei miała raka piersi, pierś Jej wycięli, ale też żyje. Straciła włosy, przeszła chemie, to nieprzyjemne, okropne, bolesne itd. Po prostu bądź, gdy będzie trudno, a będzie bardzo trudno. Do dziś pamiętam widok łysej głowy zamiast loków. Szok na zawsze w głowie... Bądź i to jedyna rada... chora na raka 10 paź 2011 - 07:07:28 wcześnie wykryty nie jest wyrokiem, dużo zależy od wewnętrznej siły, wiary w wyzdrowienię. 5 lat temu sama dostałam wyrok a dziś jest wszystko ok Ale potrzebne jest wsparcie rodziny ale takie dyskretne, nie ociekające współczuciem. Trzymaj się Przykro nam, ale tylko zarejestrowane osoby mogą pisać na tym forum..
chora na raka blog
